Tıxac problemini niyə həll etmək mümkün olmur?

Millət vəkili məmurların iş saatının dəyişdirilməsini təklif edir

Bakı şəhərində avtobusdan başqa bütün yerüstü ictimai nəqliyyat alternativlərinin düşüncəsiz formada sıradan çıxarılması və şəxsi minik maşınlarının kontrolsuz şəkildə artışı ona gətirib çıxarıb ki, yol infrastrukturuna nə qədər vəsait xərclənsə də, tıxac problemini həll etmək mümkün olmur. Millət vəkili Fazil Mustafa bildirib ki, ölkədə metro tikintisi də çox zəif səviyyədədir, son illərdə yeni metro stansiyalarının açılışının olmaması da bunun göstəricisidir. Şəhərin əhalisi isə regionlardakı işsizliyin hesabına sürətlə artmaqdadır: "Bu gün ayrı-ayrı yerlərdə ən aşağı profilli işlərin çoxunu rayondan gəlmiş ali təhsilli insanlar yerinə yetirirlər. Yükdaşıyanlar, ustalar, taksi sürücülərinin əksəriyyəti bu kateqoriyadan olan insanlardır. İşsizliyin səviyyəsi də yüksəkdir. Yol hərəkətini tənzimləyin polis qardaşlarımızın da işinin ağırlığı göz qabağındadır. İnfrastruktur doğru qurulmayanda polis də nə qədər fədakarlıq edirsə etsin, tıxacları önləməkdə xeyli əziyyət çəkir. Bu mövzu mütləq geniş səviyyədə müzakirə olunub optimal yollar tapılmalıdır. Bu yollardan birini təklif kimi gündəmə gətirməyi düşünürəm. Bu təklifi də Monteneqroda müşahidə etdiyim bir tərtibatla bağlı ideya olaraq mənimsədim. Bu ölkədə dövlət qulluğuna aid bütün işlər saat 07.00-da başlayır və günorta saat 15.00-da tamamlanır. Saat 12.00-dan 12.30-dək fasilə nəzərdə tutulur. Yeddi saat yarımliq bir iş saatından söhbət gedir. Bu tərtibatın üstünlüyü fikrimcə aşağdakılardır: Gün işığı başlar-başlamaz iş saatı başlayır. Böyük bir məmur ordusu erkən işə getməklə tıxacın səviyyəsini aşağı salır. Məktəblərdə dərslərin 08.00-da, özəl sektorun əksəriyyəti üçün də işin 09.00-10.00 arası başladığını nəzərə alarsaq yol hərəkəri üçün təbii bir yük bölüşdürmə baş verəcək.Metro və avtobusların iş saatı 06.00-dan başlayırsa, onların da erkəndən sərnişin daşıma potensialı artır, adamlar bir-birinə ölümünə sıxışaraq nəqliyyat zülmü çəkmirlər.İnsanlar erkən yuxudan oyanacaqlarına görə axşam mənasız seriallardan və bozbaş şoulardan xilas olacaqlar, erkən yatıb, erkən oyanmağa vərdiş edəcəklər. Saat 15.00-da işdən çıxandan sonra məmurlar şəxsi və ailə problemlərinə daha çox diqqət ayıra biləcəklər, rahat idmanla məşğul olacaqlar, yayda çimərliklərə və bağ yerlərinə baş çəkmək imkanları artacaq, sağlıq problemləri ilə məşğul olmağa vaxtları çox olacaq, ticarət və iaşə yerlərinə rahat baş çəkə biləcəklər, vaxtın verdiyi imkan sayəsində alış-veriş imkanları güclənəcək, bu isə iqtisadiyyata ciddi töfhə ola bilər.Üstəlik toy məclislərinə, yas yerlərinə və ya kino-teatra getməyə bir neçə saat vaxtları olacaq. Pik saatları deyilən 18.00-19.30 arası müddətdə artıq yollarda işdən çıxan məmurlar olmadığına görə tıxac ehtimalı da xeyli azalacaq". F.Mustafa əlavə edib ki, söylənilənlər ancaq dövlət qulluğu ilə əlaqəli sahələrə aiddir, bu ölkədə tıxac yükünün azaldılması üçün alternativ təkliflərdən biridir: "Vaxtilə ABŞ-da olarkən bir müşahidəmi indi də unutmuram. Fikrimcə ABŞ-ın böyük imperiya qüdrəti əldə etməsinin əsas səbəbi günəşin doğması ilə iş mühitinin başlaması ilə ciddi əlaqəlidir. ABŞ-da iş prosesi erkən başlar, iş saatları erkən tamamlanar və enerjinin bərpası üçün insanların kifayət qədər vaxtı qalır. Günəşin oyanışı, həm də insanın oyanışıdır. İslam dünyasında bu, hətta dini fərzlər sırasında yer alır, çünki sübh namazının ilahi təyinatı məhz günəşin doğmasına qədər insanın oyanışı, ibadəti və günəşin doğuşu ilə günlük yaşama başlaması ideyasına bağlıdır. Təəssüf ki, İslam dünyasının böyük əksəriyyəti günəşin doğmasına qədər oyanmış, ibadətini etmiş və günəş doğar-doğmaz yatmağa üstünlük vermiş. Geriliyin bir səbəbini bəlkə də bu amildə axtarmaq lazım. Söylədiklərim Milli Məclisin də iş rejiminə aid olmalıdır. Sübh tezdən qəbul olunacaq qanunların ekoloji təmizliyi hər halda fərqli ola bilər. Hökumətin qərarlarından isə büsbütün günəş enerjisi aşıb-daşar. Fikrimcə, optimal yollar barədə düşünməklə yanaşı Bakıda bütün gücü metro tikintisinə yönəltmək lazımdır. Hökmən deyil ki, bütün stansiyalar yer altında olsun, bəzi az məskunlaşmış ərazilərdə bunu yer üstünə də çıxarmaq mümkündür. Təsəvvür edin ki, Bakı da hava limanına metro nəqliyyatı olarsa, insanların işi nə dərəcədə asanlaşmış olardı. Bir çox hallarda "tıxac" sözünün mənasının arxasından həm də "tıxmaq" ifadəsi boylanır. Tıxmaq, xirtdəyəcən əlinə düşəni basıb yeməkdir. Hər birimiz Allahın gözümüzün önünə qoyduğu nemətləri normasında yesək, yəni xirtdəyəcən tıxmasaq, nə yollarda, nə də düşüncələrimizdə tıxac yaranmaz".